Γράφει η Σοφία Ανεσιάδου,
Εκπαιδευτικός Ειδικής Αγωγής ΜSc, PhDc
Η δυσλεξία είναι μεταξύ των πιο διαδεδομένων «Ειδικών Μαθησιακών Δυσκολιών» του πληθυσμού της σχολικής ηλικίας. Οι αναγνωστικές δεξιότητες ή οι δεξιότητες γραπτής έκφρασης στα άτομα με δυσλεξία αναπτύσσονται πιο αργά από ό,τι άλλες δεξιότητές τους σε υψηλότερο επίπεδο, όπως η κατανόηση κειμένων και η λεκτική συλλογιστική.
Φαίνεται δηλαδή ότι υπάρχει μια άνιση ανάπτυξη μεταξύ δύο ή περισσοτέρων σχετικών ικανοτήτων, που δεν αναπτύσσονται στο ίδιο ποσοστό. Αυτό σημαίνει ότι ένας μαθητής με δυσλεξία πρέπει να εργαστεί περισσότερο και να καταβάλει μεγαλύτερη προσπάθεια, σε σχέση με τους τυπικά αναπτυσσόμενους συνομηλίκους, για να επιτευχθεί το ίδιο αναγνωστικό αποτέλεσμα.
Πρώιμες ενδείξεις κατά την προσχολική ηλικία
Τα άτομα με δυσλεξία, μπορεί να έχουν πλεονεκτήματα σε θέματα κατανόησης προφορικού λόγου και στις προφορικές δεξιότητες έκφρασης, παρά τα προβλήματα αποκωδικοποίησης και κωδικοποίησης του γραπτού λόγου. Τα προβλήματα αυτά γίνονται εμφανή, με τη συστηματική τους διδασκαλία στις πρώτες τάξεις της σχολικής βαθμίδας. Ωστόσο οι έρευνες έχουν δείξει, ότι οι δυσκολίες αυτές αναδύονται κατά την προσχολική ηλικία ως προφορικά γλωσσικά προβλήματα και συνεχίζονται κατά τη διάρκεια των ετών της σχολικής φοίτησης, ως προφορικά και γραπτά γλωσσικά ελλείμματα. Οι πρώιμες ενδείξεις της Ειδικής Μαθησιακής Δυσκολίας (Δυσλεξία) μπορεί να εκδηλωθούν ως καθυστέρηση έναρξης της ομιλίας, ή ως καθυστέρηση στο συνδυασμό των λέξεων λόγω αδυναμίας στη σύνταξη και τη μορφολογία του λόγου.
Τρεις δείκτες έχουν εντοπιστεί ως κύριοι προβλεπτικοί παράγοντες εξέλιξης στις πρώιμες αναγνωστικές δεξιότητες: η γνώση των γραμμάτων, η φωνολογική επίγνωση και η γρήγορη αυτοματοποιημένη ονομασία.
Ενδεικτικές δραστηριότητες παρέμβασης
Οι γονείς μπορούν να επιλέξουν δραστηριότητες με τα παιδιά τους, που να εστιάζουν στη συσχέτιση μεταξύ ήχων και γραμμάτων και πώς να αναγνωρίζουν γραμμένες λέξεις. Οι δραστηριότητες αυτές δίνουν ένα προβάδισμα στις δεξιότητες αποκωδικοποίησης, όταν μπαίνουν στο σχολείο. Επίσης δραστηριότητες που επικεντρώνονται στη σημασία, όπως το διάβασμα παραμυθιών δυνατά και η συζήτησή τους με το παιδί, φαίνεται ότι βελτιώνουν τις γλωσσικές δεξιότητες και τις δεξιότητες αναγνωστικής κατανόησης.
