Αναπτυξιακή Παιδιατρική

Με τι ασχολείται η αναπτυξιακή παιδιατρική:

 Η Αναπτυξιακή και Συμπεριφορική Παιδιατρική αποτελεί διακριτή υποειδικότητα της Παιδιατρικής. Στο γνωστικό αντικείμενο της Αναπτυξιακής Παιδιατρικής περιλαμβάνονταιι βρέφη, παιδιά και έφηβοι, με ένα ευρύ φάσμα αναπτυξιακών και συμπεριφορικών δυσκολιών, μεταξύ των οποίων συμπεριλαμβάνονται:

  • Μαθησιακές δυσκολίες, όπως οι δυσκολίες του γραπτού και του προφορικού λόγου, όπως και οι ειδικές μαθησιακές δυσκολίες, με πιο γνωστή τη δυσλεξία
  • Διαταραχές προσοχής και τα προβλήματα συμπεριφοράς, με πιο γνωστή τη διαταραχή ελλειμματικής προσοχής- υπερκινητικότητας (ΔΕΠ-Υ) και των συναφών διαταραχών
  • Τα τικ, το σύνδρομο Tourette, και άλλες συναφείς διαταραχές
  • Ρυθμιστικές διαταραχές συμπεριλαμβανομένων των διαταραχών του ύπνου, προβλήματα διατροφής, προβλήματα πειθαρχίας, διαταραχές ενούρησης και εγκόπρισης
  • Αναπτυξιακές διαταραχές λόγω προωρότητας ή άλλων περιγεννητικών προβλημάτων, συμπεριλαμβανομένης της εγκεφαλικής παράλυσης

 

  • Διαταραχές του αυτιστικού φάσματος (ΔΑΦ) και σφαιρικές αναπτυξιακές διαταραχές
  • Προβλήματα όρασης και ακοής
  • Καθυστέρηση λόγου και άλλες γλωσσικές διαταραχές, όπως είναι ο τραυλισμός και η επιλεκτική αλαλία
  • Διαταραχές κινητικών δεξιοτήτων (αδρής και λεπτής κίνησης)
  • Συμπεριφορικά και αναπτυξιακά προβλήματα λόγω χρόνιων προβλημάτων υγείας, όπως είναι τα γενετικά σύνδρομα, παιδιά με επιληψία, προωρότητα, ο σακχαρώδης διαβήτης, παιδιατρικές κακοήθειες, καρδιολογικά ή αναπνευστικά προβλήματα
  • Νοητική υστέρηση
  • Ευφυή και χαρισματικά παιδιά

 

Ανιχνευτικά Εργαλεία στην Αναπτυξιακή Παιδιατρική

Τα ανιχνευτικά εργαλεία, είναι ένας σύντομος, επίσημος, τυποποιημένος τρόπος αξιολόγησης με σκοπό, να προσδιορίσει μη αναμενόμενες αποκλίσεις από τη συνήθη αναπτυξιακή εξέλιξη. Με τη χρήση τους, επιτρέπουν την ανίχνευση προβλημάτων που μπορεί να μην είναι άμεσα εμφανή, ενώ παρέχουν τη δυνατότητα συλλογής αντικειμενικών πληροφοριών σχετικά με τις ανάγκες ή δυσκολίες ενός παιδιού. Όταν ένα παιδί “αποτυγχάνει” σε ένα τεστ/ανιχνευτικό εργαλείο τότε παραπέμπουμε  σε εξειδικευμένο προσωπικό ή κέντρο αξιολόγησης αναπτυξιακών διαταραχών. Δεν πρέπει να ξεχνάμε δύο πράγματα! Δεν υπάρχει τέλειο ανιχνευτικό εργαλείο! Η κλινική αναπτυξιακή αξιολόγηση σε συνδυασμό με τη χρήση ανιχνευτικών εργαλείων μπορεί να μας οδηγήσει με μεγαλύτερη ακρίβεια στη σωστή διάγνωση. Η πρώιμη ανίχνευση αναπτυξιακών δυσκολιών σχετίζεται με  πρώιμη παρέμβαση και βελτίωση της λειτουργικότητας του παιδιού σε όλους τους τομείς της ανάπτυξης.

Τα Ανιχνευτικά εργαλεία στην Αναπτυξιακή & Συμπεριφορική Παιδιατρική είναι διαθέσιμα από το 1930. Υπάρχουν διάφοροι τύποι εργαλείων που μπορεί να βοηθήσουν τους γονείς ή τον παιδίατρο να ανιχνεύσει αναπτυξιακές δυσκολίες ή παρεκκλίσεις από την τυπική ανάπτυξη και να παραπέμψει το παιδί και την οικογένεια για εξειδικευμένη διάγνωση και αντιμετώπιση στον αναπτυξιολόγο ή παιδοψυχίατρο και στην ομάδα ειδικής αγωγής (ψυχολόγο, λογοθεραπευτή, εργοθεραπευτή, φυσιοθεραπευτή, εκπαιδευτικό ειδικής αγωγής).

Τέτοια μπορεί να είναι ερωτηματολόγια ή λίστες ελέγχου, συμπληρούμενα από γονείς (πχ. M-CHAT, “ages and stages- ASQ-3”). Υπάρχουν όμως και ειδικά ανιχνευτικά εργαλεία που μπορούν να χορηγηθούν μόνο από ειδικούς της ψυχοσυναισθηματικής ανάπτυξης, συνήθως μετά από ειδική εκπαίδευση, και τέτοια είναι εξελικτικές κλίμακες (Gesell, Sheridan), ειδικά σταθμισμένα εργαλεία (πχ. Bayley’s, Griffith’s), eιδικά ανιχνευτικά/ διαγνωστικό εργαλεία, χορηγούμενα από κλινικούς μετά από ειδική εκπαίδευση (πχ. ADOS για τον αυτισμό) και άλλα ειδικά ανιχνευτικά εργαλεία αξιολόγησης Συμπεριφοράς, Γλωσσικής αξιολόγησης, Κινητικής και Μαθησιακής αξιολόγησης (πχ. Αθηνά Τεστ).

Λίστα Ελέγχου για Αυτισμό σε νήπια, M-CHAT

Συμπληρώνεται από Γονείς για νήπια ηλικίας 16-30 μηνών. Επικοινωνήστε με τον Παιδίατρο σας, εάν σας ανησυχεί οτιδήποτε σχετικά με την ανάπτυξη του παιδιού σας. Modified Checklist for Autism in Toddlers, (M-CHAT)

Copyright 1999, Robins et al.

M-CHAT Αναθεωρημένη με Follow Up

Για χρήση από Παιδιάτρους (Με δομημένη συνέντευξη και αλγόριθμο). Αφορά νήπια ηλικίας 16-30 μηνών. Modified Checklist for Autism in Toddlers, Revised, with Follow-Up (M-CHAT-R/F)tm

Copyright 1999, Robins, Fein, & Barton

ADHD Rating Scale-IV Home Version

Κλίμακα Αξιολόγησης ΔΕΠΥ-IV. Συμπληρώνεται από τον γονέα

Το ερωτηματολόγιο συμπληρώνεται από γονείς παιδιών με συμπτωματολογία Διαταραχής Ελλειμματικής Προσοχής και Υπερκινητικότητας (ΔΕΠΥ).Αφορά παιδιά ηλικίας 5-17 ετών.

Du Paul

Τι είναι ο αυτισμός και οι διαταραχές στο φάσμα του αυτισμού;

Ο όρος «αυτισμός» χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά το 1911, από τον ψυχίατρο Eugen Bleuler, περιγράφοντας την κοινωνική και επικοινωνιακή δυσκολία των ατόμων αυτών με τον κοινωνικό τους περίγυρο.

Το 1944 ο αυστριακός παιδίατρος, ο Hans Asperger, περιέγραψε παιδιά με αντίστοιχες διαταραχές, την οποία ονόμασε «Αυτιστική Ψυχοπάθεια της παιδικής ηλικίας». Οι διαγνωστική τριάδα των διαταραχών αυτιστικού φάσματος περιγράφηκε για πρώτη φορά το 1979, από την Lorna Wing στη Μεγάλη Βρετανία. Οι διαταραχές αυτές αφορούν στην κοινωνική αλληλεπίδραση, την κοινωνική επικοινωνία και την στερεότυπη συμπεριφορά.

Σύμφωνα με το Κέντρο Ελέγχου Νοσημάτων (CDC) η συχνότητα των διαταραχών της ανάπτυξης το 2006 ήταν περίπου 1%, δηλαδή 1 στα 110 άτομα πληρούσε τα κριτήρια της διάγνωσης. Νεότερα επιστημονικά δεδομένα δείχνουν ότι, το 2010 τα αντίστοιχα ποσοστά ήταν 1 στα 68 άτομα (1,47%).

Συζητήστε για την ψυχοκινητική ανάπτυξη του παιδιού σας με τον παιδίατρο σας.

Ενημερωθείτε! 

Δράστε άμεσα!

Οι διαταραχές αυτιστικού φάσματος, σύμφωνα με το διαγνωστικό σύστημα κατάταξης ψυχιατρικών και νευροαναπτυξιακών νοσημάτων DSM-5, χαρακτηρίζονται από:

Δυσκολίες στην κοινωνική αλληλεπίδραση και στην επικοινωνία (προβλήματα στην κοινωνική επικοινωνία), αλλά και από επαναλαμβανόμενες συμπεριφορές και μονότονα ενδιαφέροντα ή δραστηριότητες.

Συνήθως, οι δυσκολίες αυτές εμφανίζονται στην πρώτη παιδική ηλικία, έως τα 3 έτη, αλλά τα λειτουργικά προβλήματα, που προκύπτουν από τις διαταραχές αυτές, μπορεί να εντοπιστούν αργότερα.

Αρκετά άτομα με αναπτυξιακή διαταραχή εμφανίζουν «συμπτώματα» και από μικρότερες ακόμη ηλικίες,ανάλογα με τη βαρύτητα της εικόνας, ακόμη και από τη γέννηση.

Για αυτό το λόγο οι νευροαναπτυξιακές διαταραχές αυτές ονομάζονται Διαταραχές Αυτιστικού Φάσματος, γιατί καλύπτουν ένα ευρύ φάσμα λειτουργικών και επικοινωνιακών δυσκολιών, διαφορετικών για κάθε παιδί.

Η διάγνωση των Διαταραχών Αυτιστικού Φάσματος πρέπει να γίνεται από εξειδικευμένους επαγγελματίες υγείας (Αναπτυξιολόγοι, Παιδοψυχίατροι) ή ιδανικά από διεπιστημονική ομάδα ειδικών (Αναπτυξιολόγος, Παιδονευρολόγος, Κλινικός γενετιστής, Ψυχολόγος, Παιδοψυχίατρος, Λογοθεραπευτής, Ειδικός Παιδαγωγός και Εργοθεραπευτής).

Δυστυχώς μέχρι στιγμής, δεν υπάρχουν ειδικά αιματολογικά τεστ, που να οδηγήσουν στη διάγνωση του αυτισμού, αν και για κάποιους μικρούς ασθενείς, μπορεί να είναι χρήσιμος ένας μοριακός έλεγχος, λόγω πιθανών συνυπαρχουσών γενετικών προβλημάτων.

Αντίθετα τα κριτήρια διάγνωσης βασίζονται στην κλινική παρατήρηση της συμπεριφοράς του παιδιού, στην ψυχοκοινωνική του ανάπτυξη (αναπτυξιακά ορόσημα), στις πληροφορίες που παραθέτουν οι γονείς, αλλά και σε ειδικά διαγνωστικά τεστ.

Η μοναδική διαθέσιμη έως στιγμής θεραπεία είναι η πρώιμη διάγνωση και η πρώιμη παρέμβαση με ειδικά προγράμματα λογοθεραπείας, εργοθεραπείας, αισθητηριακής ολοκλήρωσης και ψυχοκοινωνικής εκπαίδευσης.

Επικουρικά στο πρόγραμμα πρώιμης παρέμβασης μπορούν να δράσουν επικουρικές μορφές θεραπείας, όπως είναι το θεατρικό παιχνίδι, η μουσικοκινητική, η θεραπευτική ιππασία κα.

Πολύ χρήσιμη βοήθεια για τις οικογένειες παιδιών με ΔΑΦ είναι και η συμβουλευτική οικογένειας από ειδικό Ψυχολόγο, ενημερωμένο για θέματα νευροαναπτυξιακών διαταραχών.

Όταν το παιδί σας:

• έχει καθυστέρηση επικοινωνιακού λόγου

• δεν γυρίζει στο όνομά του

• δεν ζητά λεκτικά τα αντικείμενα που επιθυμεί

• μιλά για τον εαυτό του στο τρίτο πρόσωπο

• δεν δείχνει αντικείμενα με τον δείκτη, τα οποία κεντρίζουν το ενδιαφέρον του

• δεν κοιτάζει αντικείμενα που κάποιος άλλος δείχνει

• δεν ενδιαφέρεται ή δεν παίζει με άλλα παιδιά της ηλικίας του

• αποφεύγει την βλεμματική επαφή

• δεν αντιλαμβάνεται τα συναισθήματα των άλλων ή δεν μπορεί να επικοινωνήσει τα δικά του

• ηχολαλεί

• κάνει επαναληπτικές κινήσεις, στερεοτυπικά, μονότονα

• αντιδρά περίεργα σε οσμές, ήχους, υφές, γεύσεις

• εμφανίζει σημαντικές δυσκολίες στις αλλαγές του προγράμματος

• δε παίζει συμβολικό παιχνίδι. Προτιμά να παίζει μόνο του ή παράλληλα με τα άλλα παιδιά, αλλά όχι μαζί τους

• σειροθετεί τα παιχνίδια του. Δείχνει ιδιαίτερο ενδιαφέρον στις λεπτομέρειες των παιχνιδιών ή των αντικειμένων

• δεν αναγνωρίζει το κοινωνικό πλαίσιο

• χάνει δεξιότητες που είχε προηγουμένως κατακτήσει.

Scroll to Top